Η Επέτειος του «ΟΧΙ» μνημονεύει την άρνηση της Ελλάδας στις ιταλικές αξιώσεις που περιείχε το τελεσίγραφο, το οποίο επιδόθηκε από τον Ιταλό πρέσβη Εμμανουέλε Γκράτσι στον Έλληνα δικτάτορα Ιωάννη Μεταξά την 28η Οκτωβρίου του 1940. Συνέπεια της άρνησης αυτής ήταν η είσοδος της Χώρας στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και η έναρξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου του 1940.
Δείτε το πρώτο πολεμικό ανακοινωθέν στο βίντεο που ακολουθεί:
Την ίδια μέρα δημοσιεύεται η προκήρυξη του υπουργείου των Στρατιωτικών για τη γενική επιστράτευση. Συνιστάται επίσης στο κοινό «να μη σπεύδη να προβαίνη εις προμηθείας υπερβολικών ποσοτήτων τροφίμων, ειμή μόνον των αναγκαιούντων δια τας ημερησίας ανάγκας των… Το να πανικοβληθή ο κόσμος ή να σπεύδη να δημιουργή αποθέματα είνε αδικαιολόγητον και ευλόγως δεν θα επιτραπή… Οι παραβάται θα οδηγούνται εις το Στρατοδικείον». Διατάχθηκαν ακόμη τα αρτοποιεία να παρασκευάσουν διπλάσια ποσότητα ψωμιού.
Ο ίδιος ο Γκράτσι στα απομνημονεύματά του, που εξέδωσε το 1945, περιγράφει τη σκηνή του «ΟΧΙ»:
«Μόλις καθίσαμε, του είπα ότι η κυβέρνησή μου μού είχε αναθέσει να του κάνω μία άκρως επείγουσα ανακοίνωση και χωρίς άλλα λόγια του έδωσα το κείμενο.
Ο Μεταξάς άρχισε να διαβάζει το τελεσίγραφο. Τα χέρια που κρατούσαν το χαρτί έτρεμαν ελαφρά και μέσα από τα γυαλιά έβλεπα τα μάτια του να βουρκώνουν, όπως συνήθιζε όταν ήταν συγκινημένος. Όταν τελείωσε την ανάγνωση με κοίταξε κατά πρόσωπο και μου είπε με φωνή λυπημένη αλλά σταθερή φωνή:
«Alors, c’est la guerre!», λοιπόν έχουμε πόλεμο.
Πηγή: Εμμανουέλε Γκράτσι, Η αρχή του τέλους, Εστία. 1980, σελ. 285