Σε αδιέξοδο οδηγεί τις σχέσεις Εκκλησίας Κρήτης και Κυβέρνησης η “ερμηνευτική τροπολογία” για εκλογή Μητροπολίτη

Σφοδρή αντίδραση από τα κόμματα της αντιπολίτευσης έφερε στη Βουλή η τροπολογία σε νομοσχέδιο του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας σχετικά με τη διαδικασία εκλογής Μητροπολιτών στην Εκκλησία Κρήτης. Μία εξέλιξη η οποία προκάλεσε το μεσημέρι της Τετάρτης την αντίδραση της Επαρχιακής Συνόδου η οποία σε υψηλούς τόνους έκανε λόγο για παρέμβαση διαφόρων θεσμικών προσώπων, επί σκοπώ αποφυγής εκλογής συγκεκριμένoυ προσώπου στην θέση του νέου Μητροπολίτου Κυδωνίας και Αποκορώνου.

Στη Μεγαλόνησο έχει προκληθεί μεγάλη αναστάτωση με κύκλους να κάνουν λόγο για μία “πραξικοπηματικού” χαρακτήρα ενέργεια η οποία παραβιάζει την ημιαυτονομία της Επαρχιακής Συνόδου.

Από την πλευρά της η κυβέρνηση, δια στόματος της Υπουργού Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Σοφίας Ζαχαράκη, έκανε λόγο για “ερμηνευτική προσέγγιση” συγκεκριμένου άρθρου του Καταστατικού Χάρτη της Εκκλησίας της Κρήτης και όχι για παρέμβαση στο αυτοδιοίκητό της. Μάλιστα, η Υπουργός ανέφερε από τη Βουλή, ότι η συγκεκριμένη νομοθετική πρωτοβουλία ζητήθηκε κατόπιν σχετικού αιτήματος του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Για ωμή παρέμβαση κατηγορεί η αντιπολίτευση την κυβέρνηση

Ωστόσο, η θέση της δεν ήταν και τόσο πιστική με τα κόμματα της αντιπολίτευσης να ζητούν την απόσυρση της τροπολογίας καταγγέλλοντας ότι έγινε με τρόπο μη συμβατό με την κοινοβουλευτική δεοντολογία ενώ μέρος των κομμάτων ζήτησαν το θέμα να έρθει προς συζήτηση στη σωστή του βάση και όχι υπό αυτή τη μορφή.

“Δεν υπάρχει καμία διάθεση ή πρόθεση παρέμβασης στα εσωτερικά της εκκλησίας, είναι μία ερμηνευτική διάταξη που ζητήθηκε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο με την επιβεβαίωση του νόμιμου και του κανονικού”, είπε χαρακτηριστικά η κ. Ζαχαράκη. Το θέμα έθεσε στην ολομέλεια της Βουλής η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας, Ζωή Κωνσταντοπούλου, κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου για τα στρατιωτικά νοσοκομεία, στο οποίο κατατέθηκε η τροπολογία. Η κα. Κωνσταντοπούλου υποστήριξε ότι πρόκειται για “ωμή παρέμβαση της κυβέρνησης στον καταστατικό χάρτη της Εκκλησίας της Κρήτης” και όχι για μια αληθινή ερμηνευτική διάταξη. Την απόσυρση της τροπολογίας και την επανακατάθεσή της μετά από διαβούλευση ζήτησαν οι κοινοβουλευτικοί εκπρόσωποι του ΠΑΣΟΚ, Δημήτρης Μάντζος, του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Παππάς και της Ελληνικής Λύσης Στέλιος Φωτόπουλος.

Η Σοφία Ζαχαράκη επέμεινε στη νομιμότητα της τροπολογίας και υπογράμμισε τόνισε ότι δεν αποτελεί αιφνιδιαστική κίνηση: “Καλούμαστε, μετά την απάντηση του Οικουμενικού Πατριαρχείου η οποία θεωρήθηκε, και νόμιμη, και κανονική, να κάνουμε πιο στέρεη τη διάταξη του νόμου. Όλη αυτή την ερμηνεία που δόθηκε από το υπουργείο Παιδείας, απαντήθηκε ως νόμιμη και κανονική από το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Πρόκειται περί ερμηνευτικής διάταξης. Αυτά έγιναν με κοινωνό και παραλήπτη την Εκκλησία της Κρήτης”. Κλείνοντας τη συζήτηση, η κ. Ζαχαράκη απέρριψε τις αιτιάσεις περί παρέμβασης στα εσωτερικά της Εκκλησίας της Κρήτης: “Δεν είναι κάτι που γίνεται εν κενώ πολλά χρόνια μετά, αλλά κυρίως ως μία ερμηνεία η οποία ζητήθηκε να δώσουμε και δώσαμε. Επιβεβαιώθηκε το νόμιμο και κανονικό στην απάντηση της υπηρεσίας, ήρθε το Οικουμενικό Πατριαρχείο και απάντησε, άρα η παρέμβαση δεν έχει να κάνει με μία ανεπίκαιρη ή ξαφνική παρέμβαση. Είναι επειδή έχει εκκινηθεί από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, και το υπουργείο Παιδείας ήρθε να διευκολύνει την οποιαδήποτε συνεννόηση μεταξύ της Εκκλησίας της Κρήτης και του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Δεν ισχύει οτιδήποτε μπορεί να λέγεται, να εικάζεται, περί παρέμβασης και μάλιστα με ονομαστικές αναφορές”.

Εκκλησία Κρήτης: Παράνομη η «ερμηνευτική διάταξη» – Αλλοίωση του υφιστάμενου καθεστώτος

Στο Δελτίο Τύπου που εξέδωσε το απόγευμα στις 7 Μαΐου 2025, αφού αποκαλύπτει την προσπάθεια παρέμβασης στις διαδικασίες εκλογής νέου Μητροπολίτη, αναφέρει ότι η ερμηνευτική διάταξη που σημειώνεται στην τροπολογία πριν την ψήφιση του νόμου, είναι παράνομη και αποκρούεται, όπως λέει το ανακοινωθέν, από την κρατούσα άποψη των θεωρητικών του δικαίου.

Τονίζει μάλιστα ότι δημιουργείται έτσι απαράδεκτο και επικίνδυνο προηγούμενο όπου η Πολιτεία θα δύναται να τροποποιεί μονομερώς τον καταστατικό χάρτη της Εκκλησίας της Κρήτης μέσω ερμηνευτικών διατάξεων.

Διαβάστε αναλυτικά τι αναφέρει το Δελτίο Τύπου:

Ἡ Ἱερά Ἐπαρχιακή Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας Κρήτης ἀνακοινώνει ὅτι :

1.- Μετά τήν πρόσφατη χηρεία τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Κυδωνίας καί Ἀποκορώνου, κοιμηθέντος τοῦ Μακαριστοῦ Μητροπολίτου κυροῦ Δαμασκηνοῦ, ἄρχισε νά ἐκδηλοῦται ποικιλοτρόπως, ἡ, ὡς μή ὄφειλε, παρέμβαση διαφόρων θεσμικῶν προσώπων, ἐπί σκοπῷ ἀποφυγῆς ἐκλογῆς συγκεκριμένoυ προσώπου στήν θέση τοῦ νέου Μητροπολίτου Κυδωνίας καί Ἀποκορώνου.

2.- Στά πλαίσια τῶν παρεμβάσεων αὐτῶν, ἔλαβε χώρα πρό ὀλίγων ἡμερῶν προσπάθεια ἀπό μέρους τῆς Ἑλληνικῆς Πολιτείας, ἐσφαλμένης καί ἐξόχως ἀβάσιμης ἑρμηνείας τῶν κειμένων διατάξεων τοῦ Καταστατικοῦ Νόμου τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας Κρήτης, μέ βάση τήν ὁποία, δῆθεν, ἀποκλείεται στήν Ἐκκλησία Κρήτης ἡ πλήρωση κενῆς Μητροπόλεως μέ ἐκλογή Μητροπολίτου ἀπό ἄλλη Μητρόπολη αὐτῆς. Γιά τό σκοπό αὐτό ὑπῆρξε ἔγγραφο τοῦ Ὑπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων καί Ἀθλητισμοῦ.

3.- Τό ἔγγραφο αὐτό προσεπάθησε νά πείσει, ὅτι ἡ πλήρωση κενῆς Μητροπόλεως στήν Ἐκκλησία τῆς Κρήτης ἀπαγορεύεται ἀπό τό ν. 4149/1961, τή στιγμή πού στό παρελθόν εἶχε λάβει χώρα μέ ἐκλογές Μητροπολιτῶν ἀπό Μητροπόλεις τῆς Κρήτης σέ ἄλλες Μητροπόλεις της, ἐκλογές γιά τίς ὁποίες ἡ Ἑλληνική Πολιτεία ἐξέδωσε τά ἀντίστοιχα Προεδρικά Διατάγματα περί ἀναγνωρίσεως καί καταστάσεως.

4.- Εἶναι ἀξιοσημείωτο ὅτι ἡ κρατοῦσα ἄποψη τῶν θεωρητικῶν τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ δικαίου στή χώρα, δέχεται ὅτι στήν Κρήτη δέν ἀποκλείεται ἡ πλήρωση χηρευούσης Μητροπόλεως ἀπό Μητροπολίτη ἄλλης Μητροπόλεως τῆς Ἐκκλησίας Κρήτης.

5.- Διαπιστωθέντος δέ ὅτι ἡ προαναφερθεῖσα προσπάθεια δέν ἔτυχε τῆς ἀποδοχῆς τῶν Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτῶν τῶν συγκροτούντων τήν Ἱερά Ἐπαρχιακή Σύνοδο τῆς Ἐκκλησίας Κρήτης, σήμερα ἐπιχειρεῖται μεγαλύτερη ἀνεπίτρεπτη παρέμβαση σέ βάρος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κρήτης.

Εἰδικότερα:

Ἡ Ελληνική Κυβέρνηση κατέθεσε «ἑρμηνευτική διάταξη» σέ Σχέδιο Νόμου: «Τροπολογία / Προσθήκη στό Σχέδιο Νόμου τοῦ Ὑπουργείου Ἐθνικῆς Ἄμυνας» μέ τίτλο «Ρύθμιση ὑγειονομικῶν θεμάτων τῶν ἐνόπλων δυνάμεων καί λοιπές διατάξεις», ὅπου γίνεται ἀπόπειρα προδήλως ἐσφαλμένης ἑρμηνείας τοῦ Καταστατικοῦ Χάρτη.

6.- Ἡ ὡς ἄνω προταθεῖσα τροπολογία διαλαμβάνει τήν ἀκόλουθη διατύπωση:

«Ἑρμηνευτική διάταξη γιά τήν ἐκλογή Μητροπολιτῶν στήν Ἐκκλησία τῆς Κρήτης. Κατά τήν ἀληθῆ ἔννοια τῆς παρ. 4 τοῦ ἄρθρου 22 τοῦ ν. 4149/1961 (Α’ 61), Βοηθοί Ἐπίσκοποι καί Μητροπολίτες τοῦ κλίματος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου εἶναι οἱ Βοηθοί Ἐπίσκοποι καί οἱ ἐν ἐνεργεία Μητροπολίτες τοῦ κλίματος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου πού ἑδρεύουν ἐκτός Ἑλλάδος καί ἔχουν τά προσόντα τῆς παρ. 2 τοῦ ἄρθρου 22».

7.- Ἡ φερόμενη «ἑρμηνευτική διάταξη» εἶναι φανερά παράνομη καί ἀποκρούεται ἀπό τήν κρατοῦσα ἄποψη τῶν θεωρητικῶν τοῦ δικαίου.

8.- Μέ τήν ἀσυνήθιστη αὐτή ἑρμηνευτική διάταξη εἰσάγεται οὐσιαστικά ἀλλοίωση τοῦ ὑφισταμένου νομικοῦ καθεστῶτος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κρήτης καί δημιουργεῖται ἀπαράδεκτο καί ἐπικίνδυνο προηγούμενο, ὅπου ἡ Πολιτεία διά ἑρμηνευτικῶν διατάξεων θά δύναται νά τροποποιεῖ μονομερῶς τόν Καταστατικό Χάρτη.

9.- Ἡ Ἱερά Ἐπαρχιακή Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας Κρήτης καλεῖ τόν εὐσεβῆ λαό τῆς Μεγαλονήσου σέ ἐπαγρύπνηση καί προσευχή, ἐνῶ γιά ἔσχατη φορά ἀπευθύνεται στήν Ἑλληνική Πολιτεία νά μήν προχωρήσει σέ ἐνέργειες πού ἀλλοιώνουν οὐσιαστικῶς τό ὑφιστάμενο καθεστώς τῆς Ἐκκλησίας Κρήτης.

Η “ερμηνευτική” Τροπολογία 

Σύμφωνα με έγγραφο το ζήτημα της “ερμηνείας” φαίνεται να κλειδώνει νομικά σε τροπολογία/προσθήκη στο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας με τίτλο: «Ρύθμιση υγειονομικών Θεμάτων των Ενόπλων Δυνάμεων και λοιπές διατάξεις».

Στο άρθρο τέσσερα «Ερμηνευτική διάταξη για εκλογή Μητροπολιτών στην Εκκλησία Κρήτης», αναφέρεται: «Κατά αληθή έννοια παρ. 4 του άρθρου 22 του ν. 4149/1961 (Α’ 61), Βοηθοί Επίσκοποι και Μητροπολίτες του κλίματος του Οικουμενικού Πατριαρχείου είναι οι Βοηθοί Επίσκοποι και οι ενεενεργεία Μητροπολίτες του κλίματος του Οικουμενικού Πατριαρχείου που εδρεύουν Εκτός Ελλάδος και έχουν τα προσόντα παρ. 2 του άρθρου 22.»

Στην ερμηνεία που δίνεται από τον νομοθέτη τονίζεται ότι η προτεινόμενη διάταξη σκοπό έχει την αυθεντική ερμηνεία . 4 του άρθρου 22 του ν. 4149/1961 (Α’ 61). Ωστόσο, η μεγάλη έκταση που έχει λάβει το θέμα με εμπλοκή και της Πολιτείας δια προτεινόμενου νόμου, ερμηνεύεται από κύκλους ως μία πράξη κατάργησης της ημιαυτονομίας της Επαρχιακής Συνόδου.

Δείτε αναλυτικά την προτεινόμενη ερμηνεία που δίνει ο νομοθέτης για το θέμα:

Κεντρική φωτογραφία αρχείου 

H αναδημοσίευση του παραπάνω άρθρου ή μέρους του επιτρέπεται μόνο αν αναφέρεται ως πηγή το ORTHODOXIANEWSAGENCY.GR με ενεργό σύνδεσμο στην εν λόγω καταχώρηση.

Ακολούθησε το ORTHODOXIANEWSAGENCY.gr στο Google News και μάθε πρώτος όλες τις ειδήσεις.