Μήνυμα ειρήνης έστειλαν ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος και ο Πάπας Ρώμης Λέων ΙΔ’ μετά την Θεία Λειτουργία στον Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου ανήμερα της εορτής του Αγίου Ανδρέα. Προεξήρχε ο Παναγιώτατος και συλλειτούργησε ο Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεόδωρος.
Συμμετείχαν ιεράρχες των δύο Εκκλησιών, εκπρόσωποι άλλων χριστιανικών ομολογιών, διπλωμάτες, άλλοι επίσημοι και πιστοί. Την ελληνική κυβέρνηση εκπροσώπησε ο υφυπουργός Εξωτερικών, Γιάννης Λοβέρδος.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης έδωσε έμφαση στον διαθρησκευτικό διάλογο, τόνισε ότι πρέπει να μην επαναληφθούν τα λάθη του παρελθόντος, αναφέρθηκε στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή. Ο Πάπας Λέων ΙΔ΄υπογράμμισε ότι πρέπει να δεσμευθούμε για την αποκατάσταση της ενότητας ενώ μίλησε για το κλίμα και την τεχνητή νοημοσύνη.
Οι δύο Προκαθήμενοι ανέδειξαν μεταξύ άλλων κατά τη διάρκεια των ομιλιών τους ανέδειξαν τρεις κεντρικούς άξονες που αφορούν άμεσα την παγκόσμια κοινότητα:
- Το Πάσχα ως ένδειξη ενότητας και διαλόγου. Τονίστηκε ότι η κοινή ημερομηνία του Πάσχα αποτελεί ορατό σημείο ενότητας και τελικού προορισμού του διαλόγου μεταξύ των Εκκλησιών. Υπογραμμίστηκε πως απαιτείται «ορθόδοξη διαβούλευση» και όχι «μονοπρόσωπη διαχείριση», καθώς η αποδοχή από τον λαό θεωρείται ουσιαστικότερη από τις διακηρύξεις των Ιεραρχών. Παρατέθηκε η ιστορική εμπειρία των «εσπευσμένων και βεβιασμένων ενώσεων από πάνω», οι οποίες κατέρρευσαν, οδηγώντας στο συμπέρασμα ότι δεν πρέπει να επαναληφθούν παρόμοια λάθη.
- Κλίμα και τεχνητή νοημοσύνη. Στο δεύτερο σημείο αναδείχθηκε η σχέση του ανθρώπου με τη φύση, με αναφορές στην πανδημία που απομάκρυνε την κοινωνία από το φυσικό περιβάλλον. Παράλληλα, επισημάνθηκε ο ραγδαίος και ανεξέλεγκτος –κατά πολλούς– ρυθμός ανάπτυξης της τεχνητής νοημοσύνης. Η σχετική έκκληση του Πάπα χαρακτηρίστηκε «επίκαιρη», καθώς αφορά όλους, ανεξαρτήτως πίστης ή θρησκευτικής στάσης.
- Πόλεμοι και εκτοπισμός χριστιανικών πληθυσμών. Το τρίτο σημείο περιέλαβε αναφορά στις συνεχιζόμενες συγκρούσεις τόσο προς βορρά (Ουκρανία) όσο και προς νότο (Γάζα, Συρία, Μέση Ανατολή), που χαρακτηρίστηκε «λίκνο της Χριστιανοσύνης». Τονίστηκε ότι οι χριστιανικοί πληθυσμοί είναι οι αυτόχθονες της περιοχής και, όπως σημειώθηκε, «δεν μπορούν να εξοριστούν από τη χώρα τους». Η ανάγκη προστασίας των κοινοτήτων αυτών αναδείχθηκε ως ζήτημα με παγκόσμια διάσταση.
Ο Πάπας έφθασε στο Φανάρι περίπου στις 10:30 τοπική ώρα (9:30 ώρα Ελλάδας).
Στο τέλος της θείας λειτουργίας οι δύο προκαθήμενοι ευλόγησαν τους πιστούς από τον εξώστη του Πατριαρχικού Οίκου. Το μεσημέρι της Κυριακής, ο Πάπας Λέον ΙΔ’, αφού προηγουμένως παρακαθίσει σε γεύμα με τον Οικουμενικό Πατριάρχη, θα αναχωρήσει αεροπορικώς από την Κωνσταντινούπολη για την Βηρυτό, όπου θα συνεχίσει την αποστολική του περιοδεία στο δεύτερο σκέλος της.
Νωρίτερα σήμερα το πρωί, ο Πάπας επισκέφθηκε το πατριαρχείο της Αρμενικής Αποστολικής Εκκλησίας στην Κωνσταντινούπολη.
«Αυτή η επίσκεψη μου δίνει την ευκαιρία να ευχαριστήσω τον Θεό για τη θαρραλέα χριστιανική μαρτυρία του αρμενικού λαού σε όλη την ιστορία, συχνά εν μέσω τραγικών περιστάσεων» ανέφερε στη σύντομη ομιλία του ο Πάπας.
Τόνισε ακόμη ότι «σε αυτή την 1.700ή επέτειο της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου, η επίσκεψή μου προσφέρει την ευκαιρία να τιμήσουμε το Σύμβολο της Πίστεως της Νικαίας. Πρέπει να αντλήσουμε από αυτή την κοινή αποστολική πίστη προκειμένου να ανακτήσουμε την ενότητα που υπήρχε στους πρώτους αιώνες μεταξύ της Εκκλησίας της Ρώμης και των αρχαίων Ανατολικών Εκκλησιών».
Από την πλευρά του ο Πατριάρχης των Αρμενίων, Σαχάγκ Μασαλιάν, είπε στη δική του ομιλία ότι «ο αρμενικός λαός δεν ξεχνά τους Πάπες που ύψωσαν τη φωνή τους στις δύσκολες στιγμές μας, που στάθηκαν στο πλευρό των χριστιανικών κοινοτήτων που βρίσκονταν σε κίνδυνο και που υπερασπίστηκαν την αλήθεια όταν ο κόσμος δίσταζε».
Συμπλήρωσε δε ότι σήμερα, οι χριστιανοί σε όλη τη Μέση Ανατολή και πέραν αυτής αντιμετωπίζουν δυσκολίες, μετανάστευση και μείωση του πληθυσμού τους. «Σε τέτοιες εποχές, η ενότητα γίνεται απαραίτητη. Εδώ στην Τουρκία, οι χριστιανικές κοινότητές μας ζουν ως ένα μικρό ποίμνιο, το οποίο όμως είναι πιο δεμένο με αμοιβαίο σεβασμό. Η Αρμενική Αποστολική Εκκλησία πιστεύει ακράδαντα ότι η χριστιανική διαίρεση πληγώνει το Σώμα του Χριστού, αλλά εμπιστευόμαστε ότι το Άγιο Πνεύμα θεραπεύει αυτές τις πληγές και φέρνει τις Εκκλησίες πιο κοντά, βήμα βήμα» είπε ο Πατριάρχης των Αρμενίων.
