Άγιος Κάλλιστος και Άγιος Ιγνάτιος (οι Ξανθόπουλοι)
Μέθοδος και κανόνας ακριβής για όσους διαλέγουν την ησυχαστική ζωή
Συνέχεια από εδώ: https://www.pemptousia.gr/2025/11/agios-kallistos-kai-agios-ignatios-oi-xanthopouloi-ti-einai-i-anthropini-apatheia/
Συνέχεια για την απάθεια και την τελειότητα
87. Και ο άγιος Εφραίμ ομιλεί για την απάθεια και την τελειότητα ως εξής: «Οι απαθείς, εκτεινόμενοι αχόρταγα προς το άκρο επιθυμητό, κάνουν την τελειότητα ατέλειωτη· γιατί των αιωνίων αγαθών δεν υπάρχει τέλος».
Και προσθέτει: «Η τελειότητα είναι τέλεια όσον αφορά στην ανθρώπινη δύναμη. Είναι όμως ατέλειωτη γιατί ξεπερνάει τον εαυτό της με τις καθημερινές προσθήκες και υψώνεται συνεχώς με τις ανυψώσεις προς τον Θεό».
Ομοίως και ο άγιος Νείλος λέει για την τελειότητα: «Δύο τελειότητες πρέπει να εννοήσουμε· μία πρόσκαιρη και μία αιώνια, για την οποία γράφει ο Απόστολος: «Όταν έρθει το τέλειο, τότε το επιμέρους θα καταργηθεί»(Α΄ Κορ. 13, 10). Η φράση «όταν έρθει το τέλειο» σημαίνει ότι δεν μπορούμε εδώ να χωρέσουμε τη θεία τελειότητα».
Επίσης: «Ο θεσπέσιος Παύλος γνωρίζει δύο τελειότητες. Αναγνωρίζει τον ίδιο άνθρωπο ως τέλειο και όχι τέλειο. Τον λέει τέλειο άνθρωπο ως προς τον παρόντα βίο, και τον λέει όχι τέλειο ως προς τον αληθινά τέλειο. Λέει δηλαδή: «Όχι ότι έγινα τέλειος επειδή έλαβα», και λίγο παρακάτω: «Όσοι λοιπόν είμαστε τέλειοι, έτσι ας σκεφτόμαστε»(Φιλιπ. 3, 12 και 15)».
Η εμπάθεια, η ηδυπάθεια, η προσπάθεια και η απάθεια
88. Λέει και ο άγιος Ηλίας ο ‘Εκδικος: «Κακή ύλη του σώματος είναι η εμπάθεια· της ψυχής, η ηδυπάθεια· του νου η προσπάθεια (η εμπαθής κλίση). Της πρώτης όργανο είναι η αφή· της δεύτερης, οι λοιπές αισθήσεις· της τελευταίας, η διάθεση εναντιώσεως».
Επίσης: «Ο ηδυπαθής είναι κοντά με τον εμπαθή· ο προσπαθής κοντά με τον ηδυπαθή· ο απαθής είναι μακριά από όλους».
Τι είναι εμπαθής, ηδυπαθής, προσπαθής και απαθής και ποια η θεραπεία τους
89. «Εμπαθής είναι εκείνος που η αμαρτητική του κλίση είναι ισχυρότερη από το λογιστικό του, ακόμη κι αν δεν αμαρτάνει εξωτερικά. Ηδυπαθής είναι εκείνος που έχει την ενέργεια της αμαρτίας ασθενέστερη από το λογιστικό του, κι ας κινούνται τα πάθη εσωτερικά.
Προσπαθής είναι εκείνος που είναι πιο κοντά στην ελευθερία παρά στη δουλεία των μέσων. Απαθής είναι εκείνος που αγνοεί τη διαφορά όλων αυτών».
Για τη σχετική θεραπεία, λέει τα εξής: «Εξαλείφεται από την ψυχή, η εμπάθεια με νηστεία και προσευχή, η ηδυπάθεια με αγρυπνία και σιωπή, και η προσπάθεια με ησυχία και προσοχή. Η απάθεια συνίσταται από τη μνήμη του Θεού».
Από την «Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών», τόμος ε’, των εκδόσεων, το Περιβόλι της Παναγίας. Μετάφραση Αντώνιος Γαλίτης.
Πηγή: pemptousia.gr (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)