Καστορίας Καλλίνικος: Η Γέννηση του Χριστού: Ιστορία και Μυστήριο

Την Εγκύκλιό του για την μεγάλη Δεσποτική εορτή των Χριστουγέννων εξέδωσε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καστορίας κ. Καλλίνικος, τονίζοντας δυο διαστάσεις της εορτής: τόσο εκείνη της ιστορικότητας όσο και εκείνη του μυστηρίου.

Όπως αναφέρει ο Σεβασμιώτατος, “εἶναι ἱστορικό γεγονός, διότι ὁ Χριστός εἶναι ἱστορικό πρόσωπο. Ἔχει πλήρη ἀνθρώπινη φύση καί γεννήθηκε ἀπό γυναίκα σέ συγκεκριμένο τόπο καί σέ συγκεκριμένο χρόνο. Γεννήθηκε ἐπί Καίσαρος Αὐγούστου καί Βασιλέως Ἡρώδου“.

Ενώ από την άλλη, “εἶναι ὅμως καί Μυστήριο. Διότι ἡ ΜητέραΤου εἶναι Παρθένος. Ἡ Σύλληψη ἔγινε δημιουργικῶς, ἐκ Πνεύματος Ἁγίου, καί ὄχι σπερματικῶς, ἀπό ἄνθρωπο πατέρα. Τό νεογέννητο Νέον Παιδίον, ὁ Χριστός, ἔχει πραγματική καί τέλεια ἀνθρώπινη φύση καί συγχρόνως ὅλη τήν θεϊκή φύση, ἑνωμένες ὑποστατικῶς στό πρόσωπο τοῦ Θεοῦ Λόγου“.

Παρακάτω η Εγκύκλιος:

Ἀγαπητοί ἀδελφοί καί ἀγαπητά μου παιδιά,

Χριστούγεννα! Ἑορτάζουμε τήν Γέννηση τοῦ Χριστοῦ! Ἑορτάζουμε τήν Γέννηση τοῦ Θεοῦ Λόγου ὡς Θεανθρώπου ἀπό τήν Κυρία Θεοτόκο καί Παρθένο Μαρία!

Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἕνα ἱστορικό γεγονός.

Συγχρόνως εἶναι καί Μυστήριο.

Εἶναι ἱστορικό γεγονός, διότι ὁ Χριστός εἶναι ἱστορικό πρόσωπο. Ἔχει πλήρη ἀνθρώπινη φύση καί γεννήθηκε ἀπό γυναίκα σέ συγκεκριμένο τόπο καί σέ συγκεκριμένο χρόνο. Γεννήθηκε ἐπί Καίσαρος Αὐγούστου καί Βασιλέως Ἡρώδου.

Ὄχι μόνον εἶναι ἱστορικό γεγονός, ἀλλά εἶναι καί τό κέντρο τῆς ἱστορίας, ἀφοῦ ἡ ἱστορική χρονολόγηση ἔχει κέντρο τήν Γέννηση τοῦ Χριστοῦ.

Εἶναι ὅμως καί Μυστήριο. Διότι ἡ ΜητέραΤου εἶναι Παρθένος. Ἡ Σύλληψη ἔγινε δημιουργικῶς, ἐκ Πνεύματος Ἁγίου, καί ὄχι σπερματικῶς, ἀπό ἄνθρωπο πατέρα. Τό νεογέννητο Νέον Παιδίον, ὁ Χριστός, ἔχει πραγματική καί τέλεια ἀνθρώπινη φύση καί συγχρόνως ὅλη τήν θεϊκή φύση, ἑνωμένες ὑποστατικῶς στό πρόσωπο τοῦ Θεοῦ Λόγου.

Τό ἕνα, ἡ Ἱστορία, δέν ἀναιρεῖ τό ἄλλο, τό Μυστήριο. Οὔτε τό Μυστήριο ἐξαφανίζει τήν Ἱστορία. Ἀντιθέτως, τό Μυστήριο ἑρμηνεύει, καταξιώνει καί εὐλογεῖ τήν Ἱστορία. Καί ἡ Ἱστορία εὐλογεῖται, φωτίζεται καί καταξιώνεται ἀπό τό Μυστήριο τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ.

Γι᾽ αὐτό καί ἐμεῖς, οἱ Χριστιανοί, ἑορτάζουμε τήν Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἱστορικά καί μυστηριακά. Δηλαδή, μαθαίνουμε καί γνωρίζουμε ὅλα ὅσα συνέβησαν κατά τήν Γέννησή Του. Μαθαίνουμε τούς λόγους Του καί τήν ζωή Του. Ζοῦμε μέσα στό ἱστορικό Σῶμα Του, πού εἶναι ἡ Ἐκκλησία.

Συγχρόνως, μαθαίνουμε τήν θεολογία τῶν γεγονότων καί κατηχούμαστε σέ αὐτά. Μετέχουμε στά Μυστήρια. Καθαρίζουμε τήν καρδιά μας, γιά νά δεχθεῖ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ.

Καί αὐτή ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ δέν εἶναι ἰδέα ἤ φαντασία ἤ συναίσθημα ἤ κτιστή ἐνέργεια. Ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ, ἡ Χάρη τοῦ Χριστοῦ, εἶναι πραγματική ἐνέργεια. Πλήν ὅμως εἶναι ἐνέργεια ἄκτιστη, ἀγένητη καί ἀνέκφραστη. Εἶναι ἐνέργεια πού δέν ὑπόκειται στήν ἐξουσία καί τήν παρατήρηση τῶν ἀνθρώπων. Γίνεται γνωστή καί μεθεκτή στούς ἀνθρώπους, μέ τήν θέληση καί τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ, ὅταν Αὐτός θελήσει νά ἀποκαλυφθεῖ.

*

Αὐτή τήν μεγάλη χριστιανική Ἑορτή ἑορτάζουν οἱ Χριστιανοί, ζῶντες μέσα στόν σύγχρονο κόσμο τῆς νέας μυθολογίας καί τοῦ νέου παγανισμοῦ. Γιατί σήμερα παρατηροῦνταιαὐτές οἱ δύο τάσεις ἀντιμετώπισης τῶν πραγμάτων.

Ἡ πρώτη τάση εἶναι ἡ δῆθεν ὀρθολογιστική, κατά τήν ὁποία ἐπιχειρεῖται μιά λεγομένη«ἀντικειμενική» θέαση τῶν πραγμάτων καί τῆς ἱστορίας, ἀποξενωμένων ἀπό τόν Δημιουργό τους. Ἐπιχειρεῖται μιά «ἀπομυθοποίηση» τῆς ἱστορίας καί τῆς φύσης. Μιά προσπάθεια, πού ἴσως ἔχει «αἰτιολογημένες» ἀφορμές, ἀναγόμενες στίς πλάνες τοῦ σχολαστικοῦδυτικοῦ χριστιανισμοῦ, ἀλλά λανθασμένη προοπτική, ἀφοῦ ἀρνεῖται τόν Δημιουργό τοῦ κόσμου.

Αὐτό τό λάθος, ὁδηγεῖ, ὅλως παραδόξως, πλήν ὅμως ὅλως δικαίως, τόν σύγχρονο ἄνθρωπο στό ἀντίθετο ἀποτέλεσμα. Τόν ὁδηγεῖ σέ μιά νέα μυθολογία. Καί ἔτσι ἐπικρατοῦν, στόν κατά τά ἄλλα ὀρθολογικό μας κόσμο, νέοι μύθοι:

Ὁ μύθος τῆς μεγάλης ἔκρηξης. Προβάλλεται ἡ μεγάλη ἔκρηξη ὡς αὐτόνομη ἀρχή τῆς δημιουργίας, χωρίς νά δίνεται ἀπάντηση: Τί ἦταν αὐτό πού ἐξεράγη; Τί ὑπῆρχε πρίν ἐκραγεῖ; Γιατί ἐξεράγει; Καί οὕτω καθεξῆς.

Ὁ μύθος τῆς αὐτόματης ἐξέλιξης τῶν εἰδῶν. Ὁ ὁποῖος ἐπίσης ἀφήνει πολλά κενά. Ἄλλοι παρόμοιοι «ἐπιστημονικοί» μύθοι, πού καλύπτονται στήν ἀνυπαρξία ἀπαντήσεων σέ πολλά θεμελιώδη ἐρωτήματα τοῦ ἀνθρώπου.

Μιά δεύτερη τάση στόν σύγχρονο κόσμο εἶναι ὁ νεοπαγανισμός. Ὁ ὁποῖος βλέπει τόν κόσμο μυστικιστικά καί φανταστικά: Νεομεταφυσικές θεάσεις, οὐτοπιστικές ὑποσχέσεις, φυγή ἀπό τήν πραγματικότητα, ἀνύπαρκτα ὄντα, ὑπεράνθρωποι καί ζωάνθρωποι μέ ἀφύσικα χαρακτηριστικά καί ἱκανότητες, ἀπρόσωπες καί μαγικές δυνάμεις.

Ἕνας κόσμος ἀνύπαρκτος, φανταστικός, πού δυστυχῶς νομιμοποιεῖται, προωθεῖται καί καλλιεργεῖται καί ἀπό τήν παιδεία καί ἀπό μέρος τῶν λεγομένων ἀνθρωπιστικῶν ἐπιστημῶν καί ἀπό τήν σύγχρονη τεχνολογία. Καί προβάλλεται ἰδιαιτέρως τίς Ἅγιες αὐτές ἡμέρες τῶν Χριστουγέννων.

Καί παρατηρεῖται τό ἑξῆς ἀλλοπρόσαλλο: Οἱ μέν γονεῖς καί διδάσκαλοι νά ζοῦν στήν ξηρότητα τῶν μύθων τῆς νέας ὀρθολογικῆς μυθολογίας, τά δέ παιδιά καί οἱ μαθητές τους νά ζοῦν στόν κόσμο τῆς φαντασίας, τῶν εἰκονικῶν πραγματικοτήτων καί τοῦ νεοπαγανισμοῦ.

*

Τά ἀνωτέρω, περί τοῦ συγχρόνου κόσμου, δέν ἐλέχθηκαν γιά κατάκριση. Τά ὑπενθυμίζουμε, ὅμως, γιά διάκριση.

Γιατί μέσα στόν σύγχρονο αὐτό κόσμο πού ἀρνεῖται καί τήν Ἱστορία, ὡς δημιουργία τοῦ Θεοῦ, καί τό Μυστήριο, ὡς ἐπικοινωνία τοῦ Θεοῦ μέ τόν ἄνθρωπο, καί τόν ἀγώνα κατά τῶν παθῶν μας, καλούμαστε οἱ Χριστιανοί νά ἑορτάσουμε καί νά ἑορτάζουμε πάντα τά Χριστούγεννα.

Καλούμαστε νά ἀποφύγουμε τόν Ἡρώδη, δηλαδή τήν σαρκολατρεία. Νά ἀπομακρυνθοῦμε ἀπό τήν ἀγορά, ὅπου κυριαρχεῖ ἡ φαντασία καί ὁ μύθος. Καί νά πορευθοῦμε στήν Φάτνη τοῦ Χριστοῦ, πού εἶναι ἡ Ἐκκλησία. Ὅπου συναντᾶται ἡ Ἱστορία μέ τό Μυστήριο. Ὅπου ὁ Θεός γίνεται ἄνθρωπος. Ὅπου οἱ ἄνθρωποι γνωρίζουν τόν Δημιουργό τους.

Ἐκεῖ μέ μετάνοια θά κοινωνήσουμε τῶν θείων Μυστηρίων. Καί θά παρακαλέσουμε τόν Χριστό νά ἔλθη μέσα στήν φάτνη, τήν πραγματική φάτνη τῆς καρδιᾶς μας, γιά νά ζήσουμε Χριστούγεννα Μυστηριακά, δηλαδή ἀληθινά.

Γιατί ἡ Ἱστορία εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ στόν ἄνθρωπο.

Καί Μυστήριο εἶναι ἡ μετοχή στήν ἄκτιστη Χάρη τοῦ Θεοῦ. Εἶναι ἡ γνώση τοῦ Χριστοῦ, πού εἶναι ὁ Ζῶν Θεός καί ἀληθινός ἄνθρωπος.

Χριστός ἐτέχθη!

Ὁ Μητροπολίτης

† Ὁ Καστορίας Καλλίνικος

H αναδημοσίευση του παραπάνω άρθρου ή μέρους του επιτρέπεται μόνο αν αναφέρεται ως πηγή το ORTHODOXIANEWSAGENCY.GR με ενεργό σύνδεσμο στην εν λόγω καταχώρηση.

Ακολούθησε το ORTHODOXIANEWSAGENCY.gr στο Google News και μάθε πρώτος όλες τις ειδήσεις.