Άγιος Ιουστίνος ο φιλόσοφος και Μάρτυς: Κατηγορούμαστε ότι είμαστε Χριστιανοί, το δε χρηστό δεν είναι δίκαιο να μισείται

Άγιος Ιουστίνος ο φιλόσοφος και μάρτυς

Απολογία Α’

1. Προλογική έκκληση υπέρ δικαίας κρίσεως της υποθέσεως των Χριστιανών.

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Η απόδοση ενός ονόματος, δεν σημαίνει ούτε αγαθό ούτε κακό, χωρίς τις πράξεις οι οποίες συνδέονται με το όνομα· άλλωστε, όσον εξαρτάται από το όνομα που μας χαρακτηρίζει, είμαστε χρηστότατοι1.

Αλλ’ επειδή δεν θεωρούμε τούτο δίκαιο, να ζητούμε αθώωση λόγω του ονόματος, εάν αποδειχθούμε κακοί, πάλι, εάν ευρεθούμε ότι δεν αδικούμε σε τίποτε, ούτε κατά την ονομασία ούτε κατά την διαγωγή, είναι δικό σας το να αγωνιάτε, μη τυχόν, τιμωρώντας αδίκως ανθρώπους εις βάρος των οποίων δεν υπάρχει απόδειξη, γίνετε οφειλέτες τιμωρίας στην δικαιοσύνη.

Δεν είναι εύλογο να δοθεί έπαινος ή τιμωρία λόγω ονόματος, εάν δεν είναι δυνατόν να αποδειχθεί κάτι ενάρετο ή φαύλο με έργα. Γι’ αυτό όλους τους δικούς σας κατηγορουμένους δεν τιμωρείτε πριν ελεγχθούν· στην περίπτωση μας όμως λαμβάνετε ως απόδειξη το όνομα, μολονότι, όσον εξαρτάται από το όνομα, μάλλον τους κατηγόρους πρέπει να τιμωρείτε.

Διότι!

Και πάλι, εάν κάποιος από τους κατηγορουμένους αρνηθεί με την φωνή, λέγoντας ότι δεν είναι Χριστιανός, τον αφήνετε εφ’ όσον δεν μπορείτε να αποδείξετε ότι αμάρτησε καθόλου, εάν δε κάποιος ομολογήσει ότι είναι, τον τιμωρείτε λόγω της ομολογίας, ενώ πρέπει να εξετάζετε και του ομολογούντος και του αρνούμενου την διαγωγή, για να φανεί έκαστος δια των πράξεων του ποιος είναι.

Διότι, όπως μερικοί, παραλαβόντες από τον διδάσκαλο Ιησού παρακινούν άλλους να μη αρνούνται εξεταζόμενοι, έτσι κακώς ίσως ζώντες προσφέρουν αφορμές στους μάταια επιθυμούντες να προσάπτουν σε όλους τους Χριστιανούς ασέβεια και αδικία.

Βεβαίως ούτε τούτο δεν πράττεται ορθά. Μερικοί ασφαλώς αναλαμβάνουν το όνομα και το ένδυμα του φιλοσόφου, ενώ δεν πράττουν τίποτε άξιο του λειτουργήματος· γνωρίζετε δε ότι και οι τα αντίθετα στοχαζόμενοι και διδάσκοντες από τους παλαιούς προσαγορεύονται με το ίδιο ένα όνομα «φιλόσοφοι».

Και μερικοί από αυτούς δίδαξαν αθεΐα και οι παλαιοί ποιητές καταγγέλλουν τον Δία ως ασελγή μαζί με τα τέκνα του. Και οι ακολουθούντες τα διδάγματα εκείνων δεν εμποδίζονται από σας, αλλά αντίθετα ορίζετε βραβεία και τιμάς για τους υβρίζοντες αυτούς μεγαλοφώνως.

Τι μπορεί λοιπόν να σημαίνει τούτο; Για εμάς, οι οποίοι υποσχόμαστε να μη πράττουμε αδικίες και να μη δεχόμαστε τέτοιες άθεες απόψεις, δεν ενεργείτε δικαστική εξέταση, αλλά μας τιμωρείτε χωρίς κρίση και σκέψη, παρορμώμενοι από άλογο πάθος και από μάστιγα φαύλων δαιμόνων.

Διότι θα λεχθεί το αληθές· την παλαιά εποχή φαύλοι δαίμονες, ενεργήσαντες επιδημίες και έδειξαν σε ανθρώπους φόβητρα, ώστε να καταπλαγούν όσοι δεν έκριναν τις πράξεις αυτές λογικά, αλλά συναρπασμένοι από τρόμο και μη αντιληφθέντες ότι αυτοί είναι φαύλοι δαίμονες, τους προσονόμασαν θεούς και καλούσαν τον καθένα με το όνομα το οποίο έκαστος των δαιμόνων είχε επιλέξει για τον εαυτό του.

Όταν δε ο Σωκράτης προσπάθησε να φανερώσει αυτά με αληθή λόγο και ακριβή εξέταση και να απομακρύνει τους ανθρώπους από τους δαίμονες, τότε αυτοί οι δαίμονες ενήργησαν δια των ευχαριστούμενων στην κακία ανθρώπων να τον φονεύσουν ως άθεο και ασεβή, λέγοντες ότι εισάγει καινά δαιμόνια2.

Παρομοίως ενεργούν και στην περίπτωση μας. Διότι αυτά δεν ελέγχθηκαν μόνο μεταξύ των Ελλήνων από τον λόγο διά του Σωκράτους, αλλά και μεταξύ των βαρβάρων υπό αυτού τούτου του Λόγου, λαβόντος μορφή και γενομένου ανθρώπου και ονομασθέντος Ιησού Χριστού. Σ’ αυτόν πεισθέντες εμείς, λέμε ότι οι πράξαντες αυτά δαίμονες όχι μόνο δεν είναι θεοί, αλλ’ είναι κακοί και ανόσιοι δαίμονες, οι οποίοι δεν έχουν καν όμοιες τις πράξεις με τους ανθρώπους οι οποίοι ποθούν την αρετή.

1. Το όνομα «Χριστιανοί». Ο Ιουστίνος κάνει λογοπαίγνιο μεταξύ «χριστός» και «χρηστός». Πολλοί δε συνέχεαν τα δύο ονόματα, ιδίως στην Δύση.

2. Η κατηγορία κατά του Σωκράτη, ήταν ακριβώς ότι δεν παραδέχεται τους θεούς της πόλης, εισάγει καινά δαιμόνια και διαφθείρει τους νέους, Πλάτωνος Απολογία 24 Β.

Ιουστίνου φιλοσόφου και μάρτυρος. Άπαντα τα έργα. Πατερικές εκδόσεις «Γρηγόριος ο Παλαμάς».

Πηγή: pemptousia.gr

H αναδημοσίευση του παραπάνω άρθρου ή μέρους του επιτρέπεται μόνο αν αναφέρεται ως πηγή το ORTHODOXIANEWSAGENCY.GR με ενεργό σύνδεσμο στην εν λόγω καταχώρηση.

Ακολούθησε το ORTHODOXIANEWSAGENCY.gr στο Google News και μάθε πρώτος όλες τις ειδήσεις.