Χωρίς τέλος οι διώξεις των Χριστιανών στην Αιθιοπία

Για τις διώξεις των Χριστιανών στην Αιθιοπία μίλησε σε συνέντευξή του στη «Ροσίσκαγια Γκαζέτα» ο πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας, Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ κ. Ιλαρίων.

Με αφορμή το γεγονός ότι τον Αύγουστο του 2019 δεκάδες χιλιάδες χριστιανοί της Αιθιοπικής Εκκλησίας πραγματοποίησαν διαμαρτυρίες στην Αντίς Αμπέμπα και στην πολιτεία της Αχάρα, στη βόρεια Αιθιοπία, μετά το κάψιμο και τις λεηλασίες εκκλησιών, καθώς επίσης και μετά από επιθέσεις εναντίον Χριστιανών, με θύματα ιερείς, ο Σεβασμιώτατος ερωτήθηκε για το πόσο διαφορετική είναι η τρέχουσα κατάσταση στην Αιθιοπία από πέρυσι και εάν τελικά υπάρχει πραγματικά μια ακόμα εστία χριστιανοφοβίας στον σύγχρονο κόσμο.

«Το ίδιο το θέμα της δίωξης των Χριστιανών σήμερα δεν είναι νέο. Λαμβάνουμε τακτικά νέες μαρτυρίες. Για πολλά χρόνια, η Μέση Ανατολή – η Συρία και το Ιράκ – ήταν στα χείλη όλων. Αλλά οι «μεταστάσεις» του εξτρεμισμού εξαπλώνονται. Μια από τις εστίες δίωξης είναι η Αφρική, νότια της Σαχάρας. Ο Πατριάρχης Μόσχας κ.κ. Κύριλλος μίλησε γι’ αυτό στην ομιλία του κατά την έναρξη της Συνόδου Κορυφής των Παγκόσμιων Θρησκευτικών Ηγετών, στο Μπακού, τον περασμένο Δεκέμβριο.

Η Νιγηρία έγινε το επίκεντρο των διώξεων, όπου σήμερα πραγματοποιείται πραγματική γενοκτονία του χριστιανικού πληθυσμού. Τώρα η Αιθιοπία εξελίσσεται σε κάτι παρόμοιο, όπου η παλαιότερη και πολυάριθμη Αιθιοπική Εκκλησία στην ήπειρο υφίσταται σκληρή δίωξη», σημείωσε αρχικά ο Σεβ. Μητροπολίτης κ. Ιλαρίων και συνέχισε:

«Οι επιθέσεις σε ναούς σε αυτή τη χώρα συνέβησαν περιοδικά στο παρελθόν – οι επιτιθέμενοι, κατά κανόνα, ήταν Σομαλοί Ισλαμιστές μαχητές. Αλλά αυτό που έμοιαζε με επιδρομές έχει πλέον πάρει τον χαρακτήρα της συστηματικής δίωξης. Στην Αιθιοπία, καίγονται εκκλησίες και σπίτια χριστιανών, σκοτώνονται ιερείς και λαοί. Οι άνθρωποι συλλαμβάνονται στους δρόμους, βασανίζονται, τραυματίζονται και το δεξί τους χέρι κόβεται, ώστε ένα άτομο να μην μπορεί να κάνει τον σταυρό του. Από τους συλληφθέντες λίγοι απελευθερώνονται! Συνηθέστερα ξυλοκοπούνται αμέσως μέχρι θανάτου. Δεν γίνεται διάκριση σε τίποτα: ηλικία, φύλο ή υπηκοότητα. Γίνονται θύματα – αρκεί να δουν τον σταυρό τους ή να τους δουν να πηγαίνουν στην εκκλησία. Και, ακόμη χειρότερα, τώρα δεν είναι ξένοι τρομοκράτες που τα κάνουν αυτά».

– Πού; Τι προκάλεσε αυτές τις τρομερές θηριωδίες; Γιατί συμβαίνουν στην Αιθιοπία; ερωτήθηκε και πάλι ο Σεβασμιώτατος.

– Σήμερα, αυτές οι φρικαλεότητες διαπράττονται από ακτιβιστές ριζοσπαστικών εθνικιστικών κινημάτων της φυλής Oromo – μιας από τις μεγαλύτερες εθνικές ομάδες της Αιθιοπίας. Η Αιθιοπία είναι μια πολυεθνική χώρα. Συνολικά ζουν αρκετές δεκάδες διαφορετικοί λαοί, αλλά οι περισσότεροι είναι Αμχάρα, Τιγκράι και Ορόμο. Αυτοί που παραδοσιακά έπαιξαν πρωταγωνιστικό ρόλο στην ιστορία αυτής της χώρας. Οι Αμχάρα και οι Τιγκράι είναι σημιτικοί λαοί, που αρχικά ανήκαν στην Αιθιοπική Εκκλησία. Ο Ορόμο είναι λαός Χαμιτικής καταγωγής, οι μισοί από τους οποίους είναι επίσης πιστοί της Αιθιοπικής Εκκλησίας, ενώ οι υπόλοιποι είναι Μουσουλμάνοι. Πρόσφατα, ωστόσο, ως αποτέλεσμα του ενεργού έργου των Δυτικών ιεραποστόλων, όλο και περισσότεροι Προτεστάντες έχουν αρχίσει να εμφανίζονται μεταξύ των Ορόμο.

Τα τρέχοντα γεγονότα γίνονται για διάφορους λόγους, τόσο εσωτερικούς όσο και εξωτερικούς. Η Αιθιοπία – μια από τις παλαιότερες χριστιανικές χώρες του κόσμου, η καρδιά της Χριστιανικής Αφρικής – περιβάλλεται από κράτη που βρίσκονται σε διένεξη. Ορισμένοι από τους γείτονές της, μάλιστα, έχουν γίνει κέντρα χρηματοδότησης αντιχριστιανικών τρομοκρατικών ομάδων. Η Σομαλία, που κυριαρχείται από τον όμιλο Al-Shabab, ο οποίος επιτίθεται περιοδικά στη γειτονική Κένυα. Επίσης, η Υεμένη, μέρος της οποίας ελέγχεται από την Αλ Κάιντα.. Η οργάνωση Μουσουλμανικής Αδελφότητας, της οποίας οι δραστηριότητες στην Αίγυπτο έχουν κατασταλεί σε μεγάλο βαθμό, δραστηριοποιείται ενεργά στα σύνορα της Αιθιοπίας. Μην ξεχνάτε ότι σε άμεση γειτνίαση υπάρχει η Σαουδική Αραβία με σχεδόν απεριόριστους οικονομικούς πόρους, οι οποίοι συχνά κατευθύνονται να ασκήσουν επιρροή σε γειτονικές χώρες. Επιπλέον, πρόσφυγες από χώρες όπως η Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και άλλες συρρέουν συνεχώς στην Ευρώπη μέσω της Αιθιοπίας. Δηλαδή, υπάρχουν πολλοί τρόποι για να εισέλθουν στη χώρα διάφορα είδη εξτρεμιστών. Οι Αιθίοπες γίνονται θύματα, τόσο στη δική τους γη όσο και στο εξωτερικό. Θυμάστε πώς ολόκληρος ο κόσμος σοκαρίστηκε από τα πλάνα της βάναυσης σφαγής 30 χριστιανών Αιθιόπων τον Απρίλιο του 2015 από τρομοκράτες του ISIS στις ακτές της Μεσογείου στη Λιβύη;
Οι Αιθίοπες γίνονται θύματα, τόσο στη δική τους γη όσο και στο εξωτερικό.

Θα ήθελα να σημειώσω ότι η υποσαχάρια Αφρική έχει κάθε πιθανότητα να γίνει η πρώτη περιοχή στον κόσμο όσον αφορά τον αριθμό των χριστιανών στο μέλλον. Οι στατιστικές δείχνουν ότι εάν συνεχιστεί η τρέχουσα τάση, σε 25-30 χρόνια ο αριθμός των Αφρικανών Χριστιανών μπορεί να υπερβεί τον αριθμό τους στην Ευρώπη και τη Λατινική Αμερική. Και η Εκκλησία της Αιθιοπίας είναι η τρίτη μεγαλύτερη χριστιανική κοινότητα στον κόσμο και η μεγαλύτερη στην Αφρική – ο συνολικός αριθμός των πιστών της είναι περισσότεροι από 65 εκατομμύρια άνθρωποι, περίπου τα 2/3 του πληθυσμού της Αιθιοπίας.

Ταυτόχρονα, η Αφρική κατέχει ηγετική θέση όσον αφορά τα αποθέματα ορυκτών που απαιτούνται για τη σύγχρονη βιομηχανία υψηλής τεχνολογίας. Γίνεται σκληρός αγώνας γι ‘αυτούς τους πόρους, κάτι που… μεταμφιέζεται και σε συγκρούσεις για θρησκευτικούς και άλλους λόγους. Πριν από μερικά χρόνια, μια νέα κυβέρνηση ήρθε στην εξουσία στην Αιθιοπία, με επικεφαλής τον πρωθυπουργό Abiy Ahmed Ali. Σε σύντομο χρονικό διάστημα κατάφερε να επιτύχει θετικές αλλαγές. Το πιο αξιοσημείωτο είναι η σύναψη ειρηνευτικής συνθήκης με τη γειτονική Ερυθραία, η οποία έληξε πάνω από 20 χρόνια συγκρούσεων μεταξύ των δύο κρατών. Για αυτό το λόγο ο Ali έλαβε το Νόμπελ Ειρήνης. Η Αιθιοπία άρχισε να παίζει ενεργό ρόλο στη διεθνή πολιτική ζωή. Και αυτό δεν αρέσει σε εκείνους που έχουν συνηθίσει να θεωρούν την Αφρική μόνο ως αποικία τους και ως πηγή φθηνών πρώτων υλών.

– Το στοίχημα έγινε για την αποσταθεροποίηση της εσωτερικής κατάστασης; Συμμετείχαν εθνικοί και θρησκευτικοί παράγοντες;

– Ναι. Αρχικά, επιδεινώθηκαν οι υπάρχουσες αντιφάσεις μεταξύ των τριών προαναφερθέντων λαών. Μια σειρά διαμαρτυριών των Ορόμο άρχισε σε ολόκληρη τη χώρα. Αλλά αυτό που είναι χαρακτηριστικό, είναι ότι σχεδόν αμέσως, αυτοί οι διαδηλωτές άρχισαν να συνθλίβουν τους ναούς της Αιθιοπικής Εκκλησίας και να διαπράττουν τις φρικαλεότητες που ανέφερα στην αρχή. Όχι πολύ καιρό πριν, αγοράστηκαν και διανεμήθηκαν στους διαδηλωτές δεκάδες χιλιάδες μαχαίρια, που είναι τα κύρια όπλα δολοφονίας στην Αφρική.

Οι προβοκάτσιες χρησίμευσαν ως ο λόγος της επίθεσης (τώρα αυτό έχει αποδειχθεί). Η μεγαλύτερη από αυτές έγινε στα τέλη Ιουνίου του τρέχοντος έτους, όταν ο διάσημος μουσικός και ακτιβιστής του κινήματος Oromo, Khachalu Hundesa, σκοτώθηκε στην Αντίς Αμπέμπα. Και οι εξτρεμιστές του συγκεκριμένου λαού άρχισαν να οργανώνουν πογκρόμ, κατηγορώντας άλλες εθνοτικές ομάδες γι’ αυτό που είχε συμβεί. Αλλά τι σχέση έχει η Εκκλησία και οι Χριστιανοί; Γιατί έγιναν στόχοι επιθέσεων;

Ταυτόχρονα, δημιουργήθηκε κι άλλο σχίσμα της εκκλησίας – αρκετά άτομα ανακοίνωσαν τη δημιουργία του λεγόμενου Ορθόδοξου κινήματος του λαού Ορόμο, το οποίο παρουσιάστηκε ως ένα είδος εναλλακτικής λύσης. Η αναταραχή άρχισε να εξαπλώνεται μεταξύ των Ορόμο, πείθοντάς τους ότι η Εκκλησία της Αιθιοπίας φέρεται ότι ήταν ιστορικά ξένη για αυτούς, ότι ήταν η Εκκλησία της Αμχάρας και της Τίγρας εχθρική προς αυτούς και άλλα παρόμοια.

Αυτό συνέβη στο παρελθόν, 2019. Αλλά φέτος, οι ριζοσπάστες του Ορόμο άρχισαν να σκοτώνουν όχι μόνο όσους ανήκουν στην Αχάρα και την Τίγκρα, αλλά και δικούς τους, συμπολίτες τους, ακόμη και με πόνο θανάτου, επειδή δεν ήθελαν να παραιτηθούν από την Εκκλησία στην οποία ανήκαν οι πρόγονοί τους για αιώνες. Δηλαδή, η σύγκρουση μετατράπηκε σε θρησκευτική, αλλά μήπως αυτό χρησίμευε στους διοργανωτές της; Ίσως ο στόχος είναι να κατακλυστεί η Αιθιοπία από χάος. Μετατράπηκε σε ένα είδος Σομαλίας και καταστράφηκε ως το μεγαλύτερο χριστιανικό κράτος στην περιοχή.

– Υπάρχουν στοιχεία για τον αριθμό των θυμάτων;

– Σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχει η Εκκλησία της Αιθιοπίας, από το καλοκαίρι του 2019, δεκάδες εκκλησίες και εκατοντάδες σπίτια χριστιανών της Αιθιοπικής Εκκλησίας έχουν καεί και καταστραφεί. Αρκετές χιλιάδες άνθρωποι σκοτώθηκαν. Χιλιάδες άτομα με ειδικές ανάγκες ήταν κλεισμένα φυλακή ισόβια. Τουλάχιστον 12.000 άτομα έγιναν εσωτερικοί πρόσφυγες. Το μεγαλύτερο μέρος αυτής της βαρβαρότητας εμφανίζεται σε μικρές πόλεις και αγροτικές περιοχές. Υπήρχαν, όμως, και τέτοιες περιπτώσεις στην πρωτεύουσα της χώρας, την Αντίς Αμπέμπα.

– Πώς συμπεριφέρεται η ηγεσία της Αιθιοπίας υπό αυτές τις συνθήκες;

– Η κυβέρνηση της Αιθιοπίας προσπαθεί να λύσει το πρόβλημα. Ωστόσο, για αυτό, πρώτα απ ‘όλα, είναι απαραίτητο τα πογκρόμ και οι δολοφονίες να μην μείνουν ατιμώρητα, ώστε οι συμμετέχοντες να λογοδοτούν σύμφωνα με το νόμο. Τα μέσα ενημέρωσης πρέπει να δώσουν μεγαλύτερη προσοχή σε ό, τι συμβαίνει σε αυτήν τη χώρα και να φέρουν την αλήθεια για τα δεινά των Αιθιόπων χριστιανών στην παγκόσμια κοινότητα.

– Πόσο επίγνωση της τρέχουσας τραγωδίας είναι σήμερα η διεθνής κοινότητα; Ποιος μπορεί και θα αντισταθεί στη δίωξη των Χριστιανών στην Αιθιοπία;

– Κατά κανόνα, η δίωξη των Χριστιανών, ανεξάρτητα από το πόσο σκληρή μπορεί να είναι, δεν προσελκύει αμέσως την προσοχή των μέσων ενημέρωσης. Το βλέπουμε το ίδιο στην περίπτωση της Αιθιοπίας. Το θέμα αποσιωπάται παραμένει άγνωστο για πολλούς.

Ταυτόχρονα, οι ίδιοι οι Αιθίοπες έχουν μάθει από την πικρή εμπειρία της επικοινωνίας με τον δυτικό κόσμο και δεν έχουν την τάση να περιμένουν υποστήριξη από αυτόν. Στους αιώνες XVI-XX, η χώρα αντιμετώπισε επανειλημμένα προβλήματα, που της έφεραν Πορτογάλοι, Γάλλοι, Βρετανοί και Ιταλοί εισβολείς, αποικιοκράτες και ιεραπόστολοι. Πολλοί Αιθίοπες ιερείς, μοναχοί και λαϊκοί πέθαναν στα χέρια των Ευρωπαίων εισβολέων. Οι εισβολείς προσπάθησαν να υποδουλώσουν τους Αιθιόπες και να κατακτήσουν τη γη τους. Η τελευταία προσπάθεια έγινε από το φασιστικό καθεστώς του Μουσολίνι. Η Αιθιοπία άντεξε – είναι το μόνο κράτος στην Αφρική που δεν υπήρξε ποτέ αποικία. Και αυτή η ιστορική μνήμη είναι ισχυρή στον Αιθιοπικό λαό.

«Οι δεσμοί μεταξύ Ρωσίας και Αιθιοπίας συνεχίζουν να εξελίσσονται. Η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία δεν θα αφήσει τους Αιθιοπικούς αδελφούς της χωρίς υποστήριξη. Ειδικά σε τέτοιες δραματικές συνθήκες που περνούν σήμερα», κατέληξε ο Σεβ. Μητροπολίτης Ιλαρίων.

• Αυτή η δημοσίευση γίνεται ακριβώς 16 χρόνια από την ευλογημένη ημέρα εκλογής στον Αποστολικό Θρόνο του Αγίου Μάρκου του Ιεραποστόλου Πάπα και Πατριάρχου Αλεξανδρείας ή αλλιώς Πατριάρχου της Αγάπης, κ.κ. Θεοδώρου Β’ (9/10/2004 – 9/10/2020). Η Ιερά Μητρόπολη Αξώμης και Αιθιοπίας υπάγεται στο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας.

Συνέντευξη από την Έλενα Γιακόβλεβα

Επιμέλεια και μετάφραση για το Πρακτορείο «Ορθοδοξία»: Ευγενία Δίτσα

H αναδημοσίευση του παραπάνω άρθρου ή μέρους του επιτρέπεται μόνο αν αναφέρεται ως πηγή το ORTHODOXIANEWSAGENCY.GR με ενεργό σύνδεσμο στην εν λόγω καταχώρηση.

Ακολούθησε το ORTHODOXIANEWSAGENCY.gr στο Google News και μάθε πρώτος όλες τις ειδήσεις.